Máy tính bảng – ‘chọn mặt gửi vàng’

Đánh giá hệ điều hành các máy tính bảng BlackBerry PlayBook, HP TouchPad, Motorola Xoom và Samsung Galaxy Tab với Apple iPad 2.
Nhóm thử nghiệm PCWorld (NTN), Mỹ dành khá nhiều thời gian để thử nghiệm một số máy tính bảng là đối thủ cạnh tranh với iPad 2. NTN nhận thấy một số điểm nổi bật của các máy tính bảng là ở chức năng điều hướng (navigation), xử lý email, trình duyệt web, có thể đánh bại iPad 2.

Trong quá trình so sánh, NTN không xét các yếu tố phần cứng (CPU, RAM, các cổng giao tiếp,…), vì NTN nhận thấy một số máy tính bảng tuy có phần cứng khá tốt nhưng khả năng xử lý ứng dụng, tác vụ không tương xứng và đôi khi gây khó chịu trong quá trình sử dụng. Hệ điều hành (HĐH) là thành phần NTN quan tâm vì nó sẽ quyết định việc xem phim, lướt web hay soạn thảo email có dễ dàng hay không.

 

Hầu hết các máy tính bảng tham gia thử nghiệm này đều dùng HĐH do chính hãng sản xuất máy tính bảng phát triển như iOS của Apple, BlackBerry của RIM, ngoại trừ HĐH Android của Google dùng trên các máy tính bảng Acer, Samsung, Motorola.

Trong bài viết này, NTN kiểm tra các HĐH iOS 4.3 trên Apple iPad 2; HĐH BlackBerry Tablet trên RIM BlackBerry PlayBook; HĐH Android 3.0 trên Acer Iconia Tab A500, Motorola Xoom và T-Mobile G-Slate. NTN không có phiên bản cuối cùng (final version) của HĐH WebOS trên HP TouchPad (HP TouchPad dự kiến xuất hiện trên thị trường vào tháng 6/2011).

 

Màn hình chính (Home Screen)

Lợi thế:
HĐH BlackBerry Tablet, Android 3.0

Android 3.0 có các widget cho tìm kiếm, bookmark trang web và Google Books. iOS 4.3 có giao diện tĩnh.

 

Màn hình chính của HĐH BlackBerry Tablet trông đơn giản, chuyển động khá mượt mà khi NTN “rê” ngón tay thay đổi các ứng dụng trong cửa sổ ứng dụng, chiếm 2/3 màn hình ở góc trên bên phải. RIM xây dựng điều hướng theo cử chỉ tại cạnh máy, NTN chỉ cần “vuốt” lên là xuất hiện trình đơn ngữ cảnh, “vuốt” xuống ứng dụng sẽ hiển thị toàn màn hình. Màn hình chính của BlackBerry cho phép “nhịp” ngón tay để truy cập vào các chức năng Bluetooth, Wi-Fi, pin, các thông tin thiết lập chung của máy. Các thông báo xuất hiện ở góc trên bên phải.

Android 3.0 có 6 màn hình chính, cho phép NTN có thể tùy nghi sắp xếp các ứng dụng theo ý muốn. Ngoài ra, với thiết kế giao diện “liền mạch” giúp việc di chuyển các biểu tượng và ứng dụng nhỏ (widget) giữa các màn hình dễ dàng hơn. Các widget thường xuyên cập nhật thông tin mới, chẳng hạn lịch biểu, email, thời tiết hiện tại trực tiếp ngay màn hình. Chạm ngón tay vào widget, NTN có thể truy cập ngay ứng dụng liên quan. Những phím tắt (shortcut) này khá vừa vặn ngón tay, tuy nhiên việc cập nhật quá thường xuyên đôi khi gây sự lộn xộn hơn là tiện lợi.

Android có các nút back (trở lại), home (màn hình chính), ứng dụng gần đây (recently accessed apps) nằm ở phía dưới bên trái, thanh trạng thái nằm phía dưới bên phải. Các nút tích hợp ngay trên màn hình hiển thị và sẽ xoay theo chiều xoay của máy tính bảng.

 

Nút back hoạt động không như mong đợi: khi nhấn nút này ứng dụng sẽ thoát hoàn toàn. Nút ứng dụng hiện tại, còn gọi là nút đa nhiệm, xuất hiện 5 hình ảnh thu nhỏ của 5 ứng dụng NTN dùng trước đó, NTN phải di chuyển ngón tay nhiều hơn để chọn ứng dụng.

Trên Android 3.0, thanh trạng thái được thiết kế lại, cho phép xem các thông báo bằng cách “nhịp” ngón tay. Việc thiết lập các chế độ hoạt động cho máy tính bảng như chế độ trên máy bay (airplane), chế độ Wi-Fi, khá thuận tiện và dễ dàng.

 

Màn hình chính của Apple iOS không linh động, tùy biến như Android 3.0. Khu vực phía dưới màn hình cho phép hiển thị 6 ứng dụng, phần màn hình còn lại hiển thị các ứng dụng cài đặt trên máy tính bảng, iOS có 11 màn hình chính. Biểu tượng ứng dụng dạng tĩnh, không hỗ trợ các widget; iOS hiển thị các thông báo dạng cửa sổ pop-up. Các ứng dụng được sắp xếp trên các màn hình chính khác nhau hay trong các thư mục. NTN có thể “vuốt” chọn ứng dụng trên iPad hay qua phần mềm iTunes cài đặt trên máy tính. Không như các HĐH di động khác, trên iOS, để truy cập các thiết lập phải vào các trình đơn thiết lập, NTN không thấy các phím tắt (shortcut)

 

GIống như điện thoại WebOS của HP, màn hình chính của TouchPad dùng các thẻ hoạt động (activity card) để hiển thị các ứng dụng, tập tin đa phương tiện, email, các cửa sổ trình duyệt. Các thẻ này nằm độc lập hoặc thành ngăn tại trung tâm màn hình chính, NTN có thể “vuốt” sang trái hay phải để di chuyển các thẻ.

Các thẻ này được tổ chức khá hợp lý, tạo sự liên kết giữa các ứng dụng có liên quan với nhau. Các thông báo hiển thị ở góc trên bên phải màn hình, ít gây cản trở khi sử dụng.

 

Mail

Lợi thế: HĐH Android 3.0

Android có lợi thế về thư điện tử (email) hơn so với iOS như linh hoạt hơn và cung cấp cho người dùng 3 cách truy cập email (Nếu không dùng Gmail, bạn phải cần đến ứng dụng email. Ứng dụng này không cho phép tìm kiếm email, nhưng bạn có thể dễ dàng sắp xếp các email theo thư mục). Quan trọng hơn, dù màn hình email nằm ngang hay dọc, NTN cũng đều dễ xem.

Mặc dù ứng dụng Mail của Apple dễ dùng, nhưng cách xử lý giao diện email khi thay đổi chiều ngang hay dọc iPad gây khó chịu cho người xem. Khi xoay ngang, giao diện email hiển thị 2 bảng. Khi xoay dọc, xuất hiện cửa sổ pop-up. So với Android, iOS có nhiều hạn chế đối với các tập tin tải về. iOS có thể lưu các tập tin định dạng JPEG, PDF và các tài liệu Microsoft Office, nhưng chỉ cho phép mở các tập tin này bằng các ứng dụng cụ thể, có liên kết với ứng dụng Mail như Pages, iBooks, Evernote. NTN không thể đính kèm tập tin trực tiếp vào email, chẳng hạn để gửi ảnh, NTN phải dùng Photo Roll, thay vì đính kèm ảnh vào ứng dụng email.

HĐH BlackBerry Tablet thiếu ứng dụng email. Tính năng BlackBerry Bridge cho phép kết nối điện thoại BlackBerry và máy tính bảng, vì vậy NTN có thể xem email, danh bạ, và chat từ ứng dụng BlackBerry Messenger của điện thoại trên màn hình máy tính bảng PlayBook. Khi NTN ngắt kết nối giữa điện thoại BlackBerry và máy tính bảng, những email hiển thị trên máy tính bảng cũng biến mất, điều này gây khó chịu với người dùng thông thường, nhưng lại là ưu điểm đối với người dùng doanh nghiệp, đặc biệt đối với các nhà quản trị công nghệ thông tin. Tính năng này sẽ giúp hạn chế để lộ các thông tin nhạy cảm.

Trên PlayBook, NTN thấy có các biểu tượng của AOL Mail, Gmail, Hotmail và Yahoo Mail (có cả Facebook và Twitter). Tuy nhiên các biểu tượng này dễ gây nhầm lẫn vì chúng không phải là các ứng dụng thực thụ, chỉ đơn thuần là các phím tắt truy cập vào các dịch vụ trên trình duyệt web. Qua thử nghiệm, với Gmail, NTN không thể đính kèm tập tin, nhưng trong AOL Mail thì có thể thực hiện. NTN có thể lưu các tập tin đính kèm từ dịch vụ email trên trình duyệt web, nhưng việc tìm kiếm các tài liệu này khá khó khăn và đôi khi không thể mở chúng.

Ứng dụng email trong WebOS tương tự Android 3.0, được tổ chức thành nhiều bảng. Tuy nhiên, email không hiển thị trên các thẻ riêng biệt, trừ khi NTN nhấn nút reply hay forward. Thao tác này sẽ giúp tạo từng thông điệp email riêng biệt, thuận lợi cho việc liên kết email với trang web có nội dung liên quan. WebOS cung cấp tùy chọn lưu một hay tất cả tập tin đính kèm trong email hay mở tập tin đính kèm. Tuy nhiên NTN đã không thể nhìn thấy đủ các ứng dụng trên HP TouchPad để quyết định mở tập tin đính kèm có liên quan đến các ứng dụng đó.

Web

Lợi thế: HĐH Android 3.0

Rõ ràng lợi thế trình duyệt web thuộc về Android. Trình duyệt web trên Android có giao diện dạng thẻ (tab) giúp việc truy cập web thuận tiện hơn. Nội dung trang web trên các thẻ này được cập nhật thường xuyên ngay khi NTN chuyển qua lại giữa các thẻ. Thiết kế bookmark trực quan, với các ảnh trang web thu nhỏ, giúp NTN truy cập nhanh đến trang ưa thích. Đặc biệt, khả năng hỗ trợ Adobe Flash Player 10.2, NTN có được những trải nghiệm thú vị trên các trang web Flash. Một lợi thế khác của Android, NTN có thể tải về các trình duyệt web khác như Mozilla Firefox 4 dành cho di động.

 

HĐH iOS 4.3 và BlackBerry Tablet OS không có nhiều lợi điểm như Android. Trình duyệt web không hỗ trợ thẻ, vì vậy, ở một thời điểm NTN chỉ có thể xem một trang web và việc chuyển đổi trang web không thể nhanh bằng Android. Ngoài ra, trình duyệt web trên 2 HĐH này không cập nhật nội dung trang web tự động như trên Android.

Trình duyệt Safari di động của iOS giới hạn số lượng cửa sổ mở cùng lúc và chỉ hiển thị các bookmark ở dạng văn bản. iOS khá hạn chế trong xử lý tập tin tải về trên trình duyệt web, NTN không thể tải về các tập tin. Nếu tập tin được iOS hỗ trợ (chẳng hạn tập tin Word hay PDF), khi mở, tập tin sẽ hiển thị trên cửa sổ trình duyệt khác; từ đây, NTN tùy chọn mở tập tin bằng ứng dụng có kết nối với trình duyệt web như ứng dụng iWork của Apple, Dropbox, iBooks hay Photo Roll. Tuy nhiên, NTN không thể tải về các tập tin dạng .zip, phim hay bất kỳ tập tin nào mà iOS không hỗ trợ.

 

Trình duyệt trên HĐH BlackBerry Tablet hỗ trợ Flash, nhưng cách thức xử lý của nó không ổn. Trình duyệt cho phép NTN lưu tập tin JPEG vào thư mục Download trên máy tính bảng, thư mục này có thể truy cập qua trình duyệt, tuy nhiên NTN không thể mở tập tin JPEG vừa tải về trên BlackBerry PlayBook. NTN cũng gặp một số vấn đề tương tự khi tải về các tập tin Word, PDF. Các tập tin này chỉ có thể mở được khi NTN chạy các ứng dụng cài sẵn trên PlayBook (chẳng hạn ứng dụng Adobe Reader, ứng dụng Word To Go, Sheet To Go, Slideshow To Go) và chọn tập tin cần mở. NTN không thể mở trực tiếp tập tin đã tải về trên thiết bị. Một điểm gây thất vọng nữa: thư mục Download không duy trì lịch sử các tập tin tải về, BlackBerry PlayBook cũng không có trình duyệt tập tin, điều này gây khó khăn trong quá trình tìm kiếm tập tin.

Trình duyệt WebOS của TouchPad có cách thức hoạt động tương tự trên điện thoại WebOS. Mỗi cửa sổ trình duyệt hoạt động như một thẻ riêng biệt, NTN có thể sắp xếp các thẻ này với nhau hoặc xem các thẻ riêng lẻ.

 

Đa phương tiện

Lợi thế: không có

NTN nhận thấy không có HĐH di động nào vượt trội về khả năng đa phương tiện. Việc đánh giá HĐH nào tốt hơn sẽ tùy thuộc vào người dùng: cách thức và thói quen sử dụng máy tính bảng.

iPad có mối quan hệ mật thiết với cửa hàng trực tuyến iTunes, giúp bạn dễ dàng mua các bộ phim và album nhạc mới. iTunes hiện thống trị thị trường phim, nhạc số và đem lại nhiều giá trị gia tăng cho máy tính bảng iPad. Phần mềm iTunes cài đặt trên máy tính có cách thức tổ chức, theo dõi các tập tin đa phương tiện khá tốt, quá trình đồng bộ dữ liệu với máy tính bảng diễn ra khá nhanh. Mặc dù NTN có thể thêm các tập tin phim, âm nhạc, hình ảnh vào thư viện iTunes trên máy tính, nhưng để xem các tập tin đa phương tiện này trên iPad, NTN phải đồng bộ iPad với thư viện iTunes trên máy tính, không kéo thả các tập tin đa phương tiện.

 

Tại thời điểm thử nghiệm, Google chưa ra mắt kho phim, nhạc. Vì vậy, với máy tính bảng Android, NTN có thể mua phim và nhạc từ các kho đa phương tiện khác, chẳng hạn ứng dụng Amazon MP3 dành cho Android, cho phép NTN mua nhạc trên kho Amazon MP3 và nghe nhạc bằng Amazon Cloud Player và Samsung cung cấp kho âm nhạc, phim ảnh trên Media Hub, cho phép tải về máy tính bảng chạy Android. Mặc dù NTN có thể tùy chọn kho đa phương tiện, nhưng nội dung của kho đa phương tiện nào thì chỉ có thể nghe và xem bằng ứng dụng có sẵn trên kho đó, chẳng hạn nội dung của Media Hub chỉ có thể trình chiếu bằng ứng dụng có sẵn trên Media Hub.

 

Android 3.0 có khả năng quản lý các tập tin đa phương tiện khá tốt. NTN có thể nghe nhạc, xem phim trên máy tính bảng Android qua việc đồng bộ dữ liệu với Windows Media Player hay kéo thả các tập tin. Một điều ngạc nhiên, Android không hỗ trợ định dạng tập tin WMV. Hầu hết máy tính bảng Android 3.0 tham gia thử nghiệm đều có màn hình rộng, phù hợp xem phim HD. Hơn nữa, Android 3.0 còn hỗ trợ Flash, giúp việc xem phim trực tuyến dễ dàng (dịch vụ Hulu chặn truy cập từ các thiết bị Android). Google đã thiết kế lại chương trình chơi nhạc, giúp người dùng có những trải nghiệm thú vị hơn.

 

Tuy nhiên, Android 3.0 lại thiếu chương trình chiếu phim chuyên dụng, các bộ phim được đưa vào Gallery, nơi lưu và trình chiếu hình ảnh. Qua thử nghiệm, NTN nhận thấy ứng dụng Gallery trên Android 3.0 hiển thị ảnh không sắc nét. Đại diện Google cho biết, hãng cũng nhận thấy điều này và sắp tới sẽ có những cải tiến, tuy nhiên không cho biết khi nào.

 

Khả năng xử lý đa phương tiện trên HĐH BlackBerry Tablet khá tốt, chẳng hạn NTN có thể vừa chiếu phim trên TV, kết nối máy tính bảng với TV qua cổng HDMI, vừa có thể truy cập web trên PlayBook. Trong thử nghiệm, PlayBook trình chiếu phim Flash khá tốt, tuy nhiên kích thước màn hình đôi khi gây khó khăn cho việc xem phim trên YouTube. PlayBook có khả năng trình chiếu các tập tin định dạng WMV, AVI, hay thậm chí các tập tin .mov, NTN quay bằng iPhone. NTN đánh giá cao cách thức HĐH BlackBerry Tablet thoát và tiếp tục phát đoạn phim trên YouTube cũng như các đoạn phim khác, trong khi NTN mở ứng dụng. Ứng dụng Pictures có khả năng hiển thị hình ảnh sắc nét, nhưng chỉ cung cấp cho người dùng một số tùy chọn như thiết lập trình chiếu, chụp ảnh. Ứng dụng không cung cấp tính năng xem dữ liệu dạng EXIF cũng như các thông tin về thuộc tính ảnh. NTN gặp khó khăn trong việc xoay ảnh ngang, dọc (cùng những hình ảnh này, thao tác xoay ảnh trên Android khá mượt mà). RIM cho biết, chức năng xoay ảnh sẽ được cải tiến trong bản cập nhật sắp tới.

Trên PlayBook, NTN có thể mua nhạc từ 7digital, kho đa phương tiện miễn phí DRM (Công nghệ bảo vệ bản quyền – Digital Right Management) dùng cho điện thoại BlackBerry. Kế hoạch ra mắt kho phim của RIM vẫn chưa thành hiện thực.

Quá trình sao chép nội dung vào PlayBook khá dễ dàng. NTN cần cài đặt ứng dụng trên máy tính, sau đó dùng ứng dụng này để truyền tải dữ liệu đến PlayBook qua giao tiếp không dây hay dùng tính năng đồng bộ của ứng dụng và các tùy chọn truyền tải dữ liệu. Điểm ấn tượng, PlayBook có thể truy cập thư viện iTunes. Trình chơi nhạc tích hợp sẵn trên HĐH BlackBerry Tablet hoạt động tốt, mặc dù giao diện và cách tổ chức danh sách nhạc chưa thuận tiện lắm.

 

Ứng dụng

Lợi thế: iOS 4.3

Theo thống kê vào thời điểm thử nghiệm, kho ứng dụng App Store hiện có hơn 64.000 ứng dụng (trong số 350.000 ứng dụng) dành cho iPad. NTN cần ứng dụng gì cho iPad, chỉ cần tìm trên Apple App Store là thấy.

 

Trong khi đó, Android apps hiện chỉ có hơn 100 ứng dụng dành cho máy tính bảng Android 3.0 và các máy tính bảng Android màn hình lớn. NTN nhận thấy nhiều ứng dụng hoạt động tốt trên Android 3.0, nhưng cũng rất nhiều ứng dụng không thể hoạt động hay hoạt động không ổn định.

RIM cho biết, hãng cung cấp 3.000 ứng dụng dành cho BlackBerry Tablet OS trên AppWorld store. Sau khi tải về, dùng thử một số ứng dụng, NTN nhận thấy một số ứng dụng khá đơn giản, thiết kế như DOS. RIM nói rằng PlayBook có thể dùng các ứng dụng dành cho Android 2.x, không dùng được các ứng dụng dành cho Android 3.0. Các ứng dụng này sẽ bán thông qua AppWorld store, tuy nhiên bộ giả lập Android Player cũng như bộ giả lập sẽ chạy các ứng dụng điện thoại BlackBerry, chỉ có thể ra mắt sau mùa hè này.

 

Đánh giá tổng thể

Qua thử nghiệm, NTN nhận thấy iOS của Apple là HĐH máy tính bảng tốt nhất. Nhận định này có thể làm bạn bất ngờ, nhưng xét tổng thể iOS là HĐH cung cấp môi trường hoạt động tốt nhất cho cả làm việc và giải trí.

Android 3.0 vẫn là đối thủ “đáng gờm” và có khả năng cạnh tranh nhất với iOS. Trong khi đó, người dùng doanh nghiệp lâu nay sử dụng điện thoại BlackBerry, thì PlayBook là thiết bị phù hợp vì có khả năng tương tác tốt với điện thoại BlackBerry cũng như nền tảng bảo mật tích hợp sẵn. Những lợi điểm này giúp PlayBook vẫn có chỗ đứng nhất định trên thị trường.

Bạn cũng có thể cảm nhận được các nền tảng này qua các điện thoại di động với các tiêu chí đánh giá thiên về hành vi người dùng ở bài “Android, Apple, BlackBerry: Cái nào hấp dẫn hơn”? ở trang 86.

 

nguồn: pcworld.com